शेतकरी ओळखपत्र: शेतकऱ्यांसाठी नवीन डिजिटल ओळखपत्र, संपूर्ण माहिती जाणून घ्या
शेतकरी आयडी म्हणजे काय?
Farmer ID Card :- केंद्र सरकार आता शेतकऱ्यांसाठी एक विशेष ओळखपत्र ‘शेतकरी ओळखपत्र’ तयार करण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. हे ‘डिजिटल कृषी अभियान’ अंतर्गत सुरू केलेले एक मोठे पाऊल आहे ज्याचा उद्देश **कृषी क्षेत्राचे *डिजिटलीकरण* करणे आहे. या नवीन ओळख प्रणालीच्या मदतीने, शेतकऱ्यांना वारंवार केवायसी करण्याची आवश्यकता राहणार नाही आणि ते कोणत्याही अडचणीशिवाय सरकारी योजनांचे लाभ घेऊ शकतील.
शेतकरी ओळखपत्राचे फायदे
- आधार कार्ड प्रमाणेच, हे एक डिजिटल ओळखपत्र असेल.
- शेतकऱ्यांना प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी, पीक विमा योजना आणि इतर सरकारी फायदे थेट मिळतील.
- ओळखपत्रात शेतकऱ्यांची जमीन, पीक आणि शेतीशी संबंधित इतर माहिती असेल.
वारंवार केवायसी करण्यापासून सुटका
अनेक सरकारी योजनांसाठी, शेतकऱ्यांना वारंवार केवायसी प्रक्रियेतून जावे लागत होते, परंतु शेतकरी आयडी तयार झाल्यानंतर हा त्रास संपेल. सर्व योजनांचे फायदे थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात हस्तांतरित केले जाऊ शकतात.
डिजिटल कृषी अभियान आणि त्याची गरज
कृषी क्षेत्रात डिजिटल परिवर्तन आणण्यासाठी सरकारने २,८१७ कोटी रुपयांच्या बजेटसह हे अभियान सुरू केले आहे. यानुसार:
- अ‍ॅग्री स्टॅक: कृषी डेटा डिजिटल पद्धतीने संग्रहित केला जाईल.
- डिजिटल सार्वजनिक पायाभूत सुविधा (DPI): शेतकरी ओळखपत्र आधार कार्डसारखे बनवले जाईल.
- संपूर्ण कृषी माहिती डिजिटल केली जाईल, जेणेकरून शेतकऱ्यांना योजनांचे लाभ जलद आणि पारदर्शकपणे मिळू शकतील.
राज्यांमध्ये पायलट प्रकल्प
आतापर्यंत १९ राज्यांनी या योजनेसाठी कृषी मंत्रालयाशी करार केला आहे. उत्तर प्रदेश, पंजाब, महाराष्ट्र आणि बिहार मध्ये त्याची अंमलबजावणी करण्यासाठी पायलट प्रकल्प सुरू करण्यात आले आहेत. बिहारमधील ६ जिल्ह्यांमध्ये शेतकरी ओळखपत्र बनवण्याचे काम आधीच सुरू आहे.
सरकारचे ध्येय आणि प्रगती
पुढील तीन वर्षांत ११ कोटी शेतकऱ्यांना या नवीन ओळख प्रणालीशी जोडण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे:
- २०२४-२५: ६ कोटी आयडी
- २०२५-२६: ३ कोटी आयडी
- २०२६-२७: २ कोटी आयडी
आतापर्यंत ३० लाख शेतकरी ओळखपत्रे तयार करण्यात आली आहेत आणि सरकार ते वेगाने पुढे नेत आहे.
शेतकऱ्यांना कसा फायदा मिळेल?
- सर्व योजना एकाच प्लॅटफॉर्मवर: आता शेतकऱ्यांना वेगवेगळ्या ठिकाणी अर्ज करण्याची आवश्यकता नाही.
- डिजिटल रेकॉर्ड: शेतीशी संबंधित सर्व माहिती एकाच ठिकाणी असेल, जेणेकरून शेतकऱ्यांना योजनांचा लाभ लवकर मिळू शकेल.
- पारदर्शकता आणि परिणामकारकता: सरकारी लाभ थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात हस्तांतरित केले जातील, ज्यामुळे भ्रष्टाचाराची शक्यता कमी होईल.
निष्कर्ष
शेतकरी ओळखपत्र हा शेतकऱ्यांसाठी एक अभूतपूर्व उपक्रम आहे, ज्यामुळे त्यांना कोणत्याही अडचणीशिवाय सरकारी योजनांचा लाभ घेता येतो. देशभरातील ११ कोटी शेतकऱ्यांना डिजिटल ओळख मिळावी म्हणून सरकार ही प्रणाली लवकरात लवकर लागू करण्यासाठी वेगाने काम करत आहे.